بازگشت
مکوه په چا ؛ څه و نشې پر تا ؟
دوکتور؛م؛ پکتیاوال دوکتور؛م؛ پکتیاوال

     د ولس مشهو ره مقو له دۍ څه:        

                                                                                                             

مکوه په چا ؛ څه و نشې پر تا  ؟

  د اسلا می پا کستا نی دولت تا سیس ؛ د افغانستان او هند په ځمکنۍ بر خه کی په ۱۹۴۷میلادې کال کی ؛د دې لپاره جو ړ سو څه :      

   ۱ --- څه د سیو سیالیزم مخنوۍ وکړ ۍ ؟

     ۲ --- ځه د افغانستان او د دې پا کستان په منڅ کی په اصطلا ح ازا ده قبا یل د                یو بل عا یق – دیوال په حیث د سیو سیالیز م مخ نونکی سې ؟         

۳---- دهند سره د کشمیر نا خو الې را پید ا کړې ؛ څه د الیګا رشی ؛ ګلو بالیستې           امپریا لیزم لپاره د جنګی وسلو د استعما ل او خر څلو ن وسیله  سی ؟           د اسی پټ او ښکاره نورپلا نو نه د ې الیګارشی ؛ ګلو بالیستی امپر یالیزم له ځا ن     سره د ر لو د ؛ څه د هغوۍ بر سیره کول د تحقیق او پلټنی وړ ګڼل کیږې ؟              په اسلامی پا کستانی دولت کی یی د متعصیبو بنیا دګرا نو د روزنی او ښو نو لپاره    یی تر څوار لس زرو څخه زیا تی مد رسی د میلو نو نو بنیا دګرا نو؛لپاره جوړې کړې؛ او هغوۍ ته تبلیع کا وو ؛ څه د شوروې اتحاد دولت د بی خدا یا نو په لاس کی    لوید لۍ  دۍ ؛ او هغوۍ مور ؛ خور نه پیژ نی او سخت دهرې دې ؛ هغوې دینی مدارس له منڅه وړې دې او هر چیر ته څه ور سیږې هم دا سی کوې ؛ نور او نور؟  اکثره  د غه لګښتو نه په نفت لرو نکیو عر بی هیوا دو نو با ندې تحمیل سوې وو؛ اما اقتصا دې ؛ سیاسی او نظا می بر خی یی دغه نړې خور امپریالیزم په خپلو لاسو نو   کی  نولی وې ؛ وضع او حا لت د عینی او ذهنی کمزور تیا ووله کبله سو سیالستی نظام  یی  په مو قتی تو ګه له ما تی سره مخا مخ کړ؛ اما دغه امپریالیزم خپلو ناوړو او ناکامو هلوځلو ته  په افغانستان او پا کستان کی دوام ور کړ ؟                           د امپر یالیز م له تو طیو او دسیسو ډ که د درواغو ویلو څپه په ډا ګه سو ه؛څه په سوسیا لیزم کی دغه د ادیانو ضد او دمور ؛ خور اونو رې ټو لی خبرې کا ملا درو غ سوې؛ هغوۍ د دینی مرا سمو ؛ دمور؛ او خور؛ او کلتورې ؛ ښو دود و ته ترهرچا غوره درناوۍ او پا ملرنی کولی؛ د مثا ل په ډول داسی نا وړې تورونه د افغانستان په دموکرا تیک  جمهورې دولت هم دوۍ  لګولی وو ؛ اما روښا نه وه او سوه ؛ څه په افغانستان کی تر بل هر وخت دینې مراسیمو ته زیا ته در نا وۍ کی  زیا ت جماتو نه په دې وخت کی جوړ سول او اما ما نو او مو ذ نا نو ته یی معا شا ت او کو پو نونه ورکړ لی وو؟ نن سبا ولسونو که په افغانستان ؛ پا کستان او نورې نړۍ کی دې؛ په دې پوره پوهه سول ؛ څه دا ټول امپریا لیستی درو غ وو ؛ نو ولسونو په افغانستان او پا کستان کی را ولا ړ سول او دد ې الیګارشی ؛ګلو بالیستی امپر یا لیزم په مقا بل کیی نه ستړې کیدونکی قیا مو نو پیل کړل او په دوۍ هغه څه وسول څه په نوروییکول؟       

                                            

مسلمانا نو په ګوانتنامو؛ په د نمارک او اروپا کی یی دقران کریم او حضر ت محمد ( ص ) سره په بی احا نتۍ او له افغانستان څخه یی د عبدالر حمن بو ل ایطا لیه ته ؛ دعا مو ولسونو قتل  او دهغوې بی عزتۍ له بلی خوا وو؛ او د بیا رغونی او پر مختیا درو غجن پرو ګرا م  په افغانستان کی مسلمان ولس ته په ډاګه کړه څه دا ټولی هڅی د افغانستان د نیولو؛ د هغوۍ د لا س پوسوپه پواسطه؛  او په افغانستان او پا کستان کی د اسلامی ګوند و نو او دهغوۍ د پیروانو له منځه وړل دۍ ؛ دغه امپریالیزم ته او س نور هغه اساسی دو ښمن سو سیا لیزم نسته ؛ نور د د وۍ ؛د په خوانې افغانی او پا کستانی بو ډا ګیا ن وار دۍ څه باید له منځه یی یو سی که نن القا عده ؛ طالبا ن ؛ او د حکمتیار اسلامی ګوند دې ؛ نو سبا ته  په افغانستان کی د مجا هد ینو ټو ل ګو ندونه او په پا کستان کی مجلس متحد ه عمل اونور با ید له منځه یو سی ؛ او دلته سیاسی ؛ اقتصا دې قدرت خپلو لاس پوسو ته وسپا رې ؟

    په نړۍ او ګرا ن افغانستان کی په تا سف سره د بوډاکیانو او لا س پوسو؛ زیا ت حا ل او احوال ولسو نو  ته څر ګند نه دۍ ؛ شا ه شعا ع  هم انګریزانوافغانستان ته راوست او صر ف په ارګ کی یی د یو محبو س په شان وساته ؛ ټو له واکدارې مکنا ټن د انګلستا ن لوې سفیر په لا س کی نیولی وو ؛ اما دغه شا ه شعا ع خپله مبارزه د انګریزانو په مقا بل کی پیل کړه ؛ نورو اکثرو لا س پوسو تر مرګه پورې داسی کار ونه کړ او له خپلو ځا نو سره یی داګناه قبرو ته یو ړه ؟

   له ژوندویو لاس پو سو؛بډاګیانو څخه داسی هیله کیږې څه خپل د بوډاګی حا ل او احوال ولسونو ته په ډاګه ګړې او څه پدې وسیله د خپلو ګنا هانو جبرا ن وګړې؛ او نور پو هه سی څه د هیواد پلورونکیو حا ل داسی  دۍ لکه د پخوا نیو داسی کسا نو ؟   نن ؛سبا په دغه الیګارسی؛ ګلوبالیزم ؛ با ندې کټ مټ هغه حا لت نړیوالو؛ مسلما نا نو؛ افغانانو اوپښتنو په پاکستان کی را وستۍ دۍ ؛څه دوۍ تل داسی ناوړ ې عملونه  پر هغوۍاونورو تحمیل کړې دې ؛ نو هغه څه په دوې وسول او ګیږې ؛ څه په ولسی مقو له کی وایی؛ مکوه په چا؛ څه و نه شی پر تا .

                                        

   د هند دیپلو ماسۍ هم د تعجب وړ دۍ ؛ هغوۍ په منطقه کی داسی دیپلو ماسۍ چلوې ؛ څه په هغه کی خپله ګټه او بهربردارۍ تر سره کړې ؛ نه د سولی او امن لپاره ؛ زه هغه وخت څه د پلان جوړولو چا ر ې می پر غا ړې وې؛ دولت په دې مو ظف کړ م ؛ څه هند ته ولا ړ شم ؛او هلته د خا ن عبد الغفا رخا ن؛څه په پا چا ه خان او سرحدی ګاندې سره هم مشهمور وو؛ د هغه پو ښتنه وکړ م او ددولت دا تشویش لرې کړم ؛ څه هغه په رښتیا سره د افغانستان نظا م غند لۍ دۍ او که څر نګه؟

   ما دولتی واکدارانو ته وویل څه با ید د سر حدونو او قبا یلو وزیرهند ته ولا ړ سې؛ دغه د هغه د ند ه دې ؛ دولتی واکدارانو وویل ؛ څه تر بل هر چاه پا چا ه خان له تا سره جوړ او مینه لرې ؛ تر تا بل څو ک نسته ؛څه داکار په ښه و جه وګړ ې؛ دایی    ځکه ویلی ؛څه په رسمی خو له دې کار او نشل عوامی پا رتۍ سره شا د روان داکتر

                                                          ۳

نجیب الله مو ظف وو؛ اما ټو لو لیدل څه د نشل عوا می پا رتی مخصو صا د محترم اجمل خټک او پا چا ه خان له ما سره زیا ته جو ړه وه ؛ له ما سره شادروان داکتر نجیب الله پدې رقا بت در لود ؛څه ولی د لویی پکتیا ولسی ملی او قومی مشران ؛ او   نشل عوامی پا رتی له ده څخه له ما سره زیا ت جوړنه دې ؛ په هر صورت ؛زه هند دیلی ته ولا ړم او پا چا خان په لکنهو کی تدا وې کوله؛ پا چا ه خان په سیمه ایزۍ کی د یو لو ې مبا رز او د تشد د نه کوونکۍ بلل کیدو ؛ زه یو ځا ې د افعانی لو ې سفیر داکتر  حسن شرق سره لکنهو ته ولا ړم ؛او هلته پا چا ه خان په ګورنر هو س کی تر تداوې لاندې وو ؛ موږ څه احوال ورکړ ؛ پا چا ه خان فورا ومنلو او خلا ف د هغه له عا دتنو سره هغه چا ې را و ښت او د غرمی د ډوډۍ فرمایش یی هم ورکړ ؛ او د ګورنر نا زر ته یی وویل ؛ څه دغرمی ډوډۍ ته د ؛ګورنر؛ ایا لا تی صد را عظم ا و وزیرا ن هم راشی؛ پا چا ه خان ما ته وویل څه دغه لیک اجمل حټک ته ور کړه ؛څه هغه یی زما په کتا ب ؛پشتون خوا کی ور زیا ت کړ ې ؛ دغه هغه کتا ب دې ؛ څه ما ورسره په خوا مخا لف کړۍ وو ؛ هغه په دې کتا ب کی لیکلی وو ؛ څه لو یه پښتو ن خواله سالنګ څخه تر اټک پورې دۍ ؛ ما دغه نظر ردکړه او پښتا نه می د افغا نستان یوه بر خه بلله ؛ د افغانستان دپر چمدارانو دمو کرا تیک ګو ند تل د نشل عوامی پارتی  او د پښتو نستان پیا وړې پیروان او د دیوراند کر ښه یی نا ولی بلله او  هغه یی په زغرده رد وله ؛ ټول بلل سوې کسان د غر می ډوډۍ ته را غلل ؛ او پا چا ه خان د ‌ډوډ ۍ په سر ؛ د افعانستان د ګو ند او دموکرا تیک جمهورې دولت ستا ینه وکړه او بیا یی وویل؛ څه زه او ګا ندې جی په هغه جزیر ه کی د انګریزانو په زمانه کی بند یان وو ؛ او په دغه ۱۴ هکتاره باغ  ګونر هوسکی یو انګلیس ګورنر حکو مت کاوو ؛ څه اوس یی تا سو ګورنرحکومت کوۍ ؛ مګر د ولسونو په ژوند کی ښه والۍ را نه غۍ؛ دغه ګناه ټوله د جواهر لعل نهرو ؛او د ننۍ صدرا عظمې میرمن اندرې ګا ند ې دۍ ؛ څه دوۍ نه د حکومت واګی پریښودلې او نه یی دولسونولپاره غوره   ټو لنیز او اقتصادې سیستم منځ ته را وست ؛ څه دا اوس په هند کی په سل ګو نه میلو نه کسان په بید یا او سرکو کی زیږېدلی ؛لوییزې او مرې ؛څه په نړۍ کی داسی حالت سا رۍ نه لرې ؛نور بد او رد یی د هند په دولت او سیستم  با ندې وویل؛ موږ حیران سو او رخصت موځنی وا خیست او دیلی ته بیا زه کابل ته را غلم او دا حا د ثه می دولتی واکدارانوته وویل ؛هغو ۍ ډاډه سول څه پا چا ه خان د افغانستان په حال نګران او تشویش نه لرې۰ 

  ما څو څو وارې هند لیدلۍ او سفر کړې دې ؛ ما هغه وخت څه د ؛اسکا پ ؛کلنۍ غونډه په بنکا ک د تا یلند په پا ې تخت کی جو ړېده د یو هیات په مشر تا به می د هند له لا رې رسمی سفر وکړ؛ او د افغانستان له لوې سفیر داکتر حسن شرق څخه می و غوښتل ؛څه د ما د را کر ځیدو په وخت کی له تا یلند څخه لطفا د ما د ملا قا ت غو ښتنه له نسیم راهوڅخه وکړه څه هغه د هند او زه د افغانستان له خوا د اقتصادې ؛

تخنیکی او علمی ددوستی او ملا تړ ریسا ن یو ؛څّه په هکله ورسره وغږیژم اود غونډې ېه هکله تصمیم سره ونیسو  ؛ د را ګر ځیدو په وخت کی دافغانستان لوې سفیر له هغه سره د ملاقا ت وخت ټاکلی وو؛ او ملا قا ت مو ور سره وکړ ؛ په سرکی د هغه او ما له تعرفاتو وروسته ما ور ته وویل؛څه په افغانستان کی له هند سره دما دند ه په اقتصا دې اړوکو دۍ اود افغانستان سیا سی مسا یل د افغانستان د با ندنیو چارو په وزارت پورې تړلی دې ؛زه یوا ځی په دې هکله له تا سو سره ملاقا ت لرم ؛ هغه فورا د اقتصادې ؛تخنیکی او علمی کمیسون د غونډې فیصله اعلان کړه ؛څه موږ ژر افغانستان ته در ځو او په دغه هکله به دغه کار ته دوا م ورکوو ؟  

   نسیم را هوڅه دهند د باندنیو چارو وزیر وو؛ وویل ؛ څه لطفا ووایا ست ؛څه د افغانستان سیاست د پښتو نستان په هکله څه دۍ ؟ او هره حا دثه څه په قند ها ر کی سوې دې هغه دیلی ته هم را غلې دې ؛ ایا دتاسوانقلاب به هند ته هم را ورسیږې ؟      ما ورته وویل څه ددې پوښتنو ځوا ب د ما دنده نه دۍ ؛اما زه په شخصی توګه درته وایم ؛څه په افغانستان کی تحول ملی او دموکرا تیک دې ؛هغه نه وارد سویدۍ او نه صا دریږې ؛ او د پښتو نستان په هکله موږ د پا کستان ددولت په شا ن څه له تا سو سره دکشمیرپه هکله  ټو ل پو ښتنه غواړې ؛موږ هم دپښتنو او بلو چا نوپه هکله ټو ل پو ښتنه غواړوملاقات خلاص سو اوسره رخصت سو .

 

   په رښتا سر ه په هند کی کمه طبقه ‌ ډ یره غنی ؛ پانګا وا له دۍ او زیا ته بر خه ولس یی خوار دۍ ؛ نو دې  سیستم ته دوۍ سو سیالستی  سیستم وایی اما دغه او عر بی سوسیالیزم کا ملا له علمی سو سیالیزم څخه بیل او جدا دۍ؛ دغه په اوسنیو عینی او ذهنی شرا یطو کی نو ې  ژورې څیړنی او تحقیق غواړې ؛داځکه څه اوسنۍ د الیګارشی ؛ ګلو بالیستی سیستم په ذ وا ل کی دۍ  ؟

  نو هغه څه ؛څه الیګارشی ؛ ګلو بالیستی امپریا لیزم کوې د هغوۍ د ذ وال اټکل کوو  داځکه؛هغوۍ دا اوس اوس په نړۍ کی د اسلام په ضد ؛عا مو قتلونواو د بشر له حقوقو څخه خلاف عملو نه کوې ۰

په درنا وۍ سره


April 1st, 2007


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
گزیده مقالات